A verdadeira patria dun é a infancia. Ou iso din. Ou iso dixo Carlos Blanco no terceiro día dos Contos de Castelo: conversas no momento e pódcast para a posteridade que presentaba sentado fronte as veciñas e veciños de Castelo. Ao seu carón, Touriñán, e así lembraron todos o que era ser neno daquelas, cando as vacacións “non eran en Salou, Tenerife ou, sequera, nun campamento”. A maior viaxe que podía desexar o pequeno Xosé Antonio era ir na bici polo Xalo.
A foto da nenez que nos trae Carlos Blanco, en forma de palabras, é a da súa primeira comuñón. Nela, a pesar do repeinado que o deixaran os esforzos da nai, víase sen problema a ferida dunha tarde de xogo e os puntos que requeriu. Mancarse era o pan de cada día, e se non que llo pregunten a Touri quen, por ser o pequeno, era ao que sempre lle tocaba probar a seguridade das carrilanas que se facían. Tamén daban moito antes o permiso de armas, porque con 14 anos xa había quen tiña unha escopeta de balís. Parece que ser cativo era un deporte extremo.
O perigo roldaba ata na escola. Un veciño conta que con seis anos chegaba tarde ao colexio por axudar a seu pai a rozar, o cal lle merecía unha malleira por parte do mestre cun material pedagóxico ben curioso: un pau de carballo cunha moeda de cincuenta céntimos nun extremo. Sangrou a chorros. Sabendo que o pai non o ía mandar antes para o colexio, decidiu non entrar pola porta ao chegar e esperar á hora do patio para camuflarse entre a multitude de rapaces. Puro instinto de supervivencia.
O patio tamén tiña as súas peculiaridades. Por suposto, rapazas e rapaces xogaban por separado. Unhas ao brilé, á comba, á goma, ao pañuelo ou ao un, dous, tres, escondite inglés. Eles, ao fútbol. Semella que hai cousas que algo van cambiando cunha estrela na camiseta da Selección feminina, aínda que sexa moi paseniño. Nenas e nenos tiñan camiños moi separados e moi claros, por exemplo, o da escaleira para entrar á escola, como relatou Carlos Blanco. “Por un lado subían os homes, polo outro, as mulleres e despois xuntabámonos todos na aula. A escaleira era un lugar perigoso, igual é que alí podían quedar embarazadas”. Pero volvendo aos recreos, estes tiñan de todo, incluída a presenza dos Estados Unidos. Non é que houbese unha embaixada nin unha delegación, había leite en pó que chegaba como “axuda” para acabar coa malnutrición infantil. Toda a cativada bebía un vaso á media mañá. Porque antes non se era nin de ColaCao nin de Nesquik; “leite americano” e grazas.
Na infancia seméntase moito do que co tempo vai medrando. Así foi co gusto por contar chistes de Carlos Blanco e coa gana de actuar de Touri. O primeiro seica debutou nun festival da súa parroquia, cando a familia gañou o sorteo porque a man inocente que sacou a papeleta era súa irmá: “Tocou o número do meu papá”. Touriñán estreouse no teatro coma calquera cativo de Castelo: no belén vivinte. De entrada, foi pastorcillo cunha primeira frase para o recordo: “Eu levo un bote de mel”. Despois xa foi escalando e chegou a ser San Xosé e Baltasar. Daqueles pos veñen estas lamas. Ou quizais sexa xustamente ao revés.
